در دنیایی که پایداری زیست محیطی به یک ضرورت تبدیل شده است، فرآیند فرآوری کود دامی و پوساندن به روش‌های اصولی نه تنها به حفظ سلامت خاک کمک می‌کند، بلکه گامی بزرگ در جهت تأمین امنیت غذایی پایدار و حفاظت از منابع طبیعی ما محسوب می‌شود.
فرآوری کود دامی و پوساندن آن به روش اصولی شامل مراحلی است که به بهبود کیفیت کود کمک کرده و آن را برای استفاده در کشاورزی مناسب می‌سازد. این فرآیند شامل اضافه کردن موادی مانند کاه، اوره، و گوگرد به کود دامی و نگهداری آن در شرایطی است که فرآیند پوسیدگی را تسریع بخشد. معمولاً این کار در یک چاله یا روی زمین انجام می‌شود و با پوشاندن کود با نایلون، محیطی برای تخمیر بهتر و سریعتر فراهم می‌‍‌آید.

پوساندن کود دامی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا:

کاهش بیماری‌زاها: پوساندن کود دامی باعث می‌شود تخم علف‌های هرز، اسپورهای باکتری‌های بیماری‌زا، لارو و تخم حشرات کاهش یابند.
افزایش مواد مغذی: فرآیند پوساندن موجب تامین میکروارگانیسم‌های خاک و مواد آلی می‌شود که نیتروژن، فسفر و گوگرد را برای رشد گیاهان فراهم می‌کنند.
اصلاح ساختار خاک: کود پوسیده به بهبود بافت و ساختار خاک کمک کرده و حاصل‌خیزی آن را افزایش می‌دهد.
جلوگیری از کاهش نیتروژن خاک: استفاده از کود نپوسیده می‌تواند باعث کاهش نیتروژن خاک شود، زیرا برای پوسیده شدن در خاک، بخشی از ازت خاک را جذب می‌کند.

روش‌های پوساندن کود دامی متنوع هستند و شامل استفاده از مواد مختلف برای تسریع فرآیند پوسیدگی می‌شوند.

استفاده از گوگرد و اوره: این روش شامل مخلوط کردن کود دامی با کاه، گوگرد و اوره است. این ترکیب به پروسه پوسیدگی کمک کرده و می‌تواند در مدت چهار ماه کود را پوسانده و آماده استفاده کند.
استفاده از زئولیت: زئولیت می‌تواند به عنوان یک افزودنی برای پوساندن کود دامی استفاده شود و به اصلاح ساختار خاک و تغذیه گیاه کمک می‌کند.
انبار کردن کود در چاله: برای پوساندن کود، می‌توان آن را در یک چاله انبار کرد و به اندازه یک چهارم حجم کود، کاه و کلش اضافه نمود. سپس اوره اضافه کرده و مخلوط را به طور یکنواخت مخلوط کرده و با نایلون می‌پوشانیم. پس از ۳ تا ۴ ماه، کود کاملاً پوسیده و آماده استفاده خواهد بود.
این روش‌ها به کشاورزان کمک می‌کنند تا کود دامی را به شکل اصولی پوسانده و برای بهبود کیفیت خاک و تغذیه گیاهان استفاده کنند.
مدت زمان لازم برای پوساندن کود دامی معمولاً بین 3 تا 5 ماه استاین زمان می‌تواند بسته به شرایط محیطی، نوع کود و روش‌های پوساندن متفاوت باشد. به عنوان مثال، استفاده از گوگرد و اوره می‌تواند فرآیند پوساندن را تسریع بخشد. همچنین، استفاده از کاه و کلش به همراه کود و پوشاندن آن با نایلون می‌تواند به تسریع فرآیند تخمیر کمک کند.

برای پوساندن کود دامی به مواد زیر نیاز دارید:

کاه و کلش گندم: ۱ الی ۱.۵ تن (دلخواه)
کاه و کلش جو: ۱ الی ۲ تن (دلخواه)
کود اوره: ۱۰۰ کیلوگرم
گوگرد خالص ۹۹ درصد: ۲۵۰ کیلوگرم
این مواد به تسریع فرآیند پوساندن کود کمک کرده و باعث بهبود کیفیت کود برای استفاده در کشاورزی می‌شوند.

برای ارزیابی کیفیت کود پوسیده، می‌توانید به نکات زیر توجه کنید:

رنگ: کود پوسیده معمولاً رنگ قهوه‌ای تیره دارد.
بافت: بافت کود باید نرم و خاکی باشد.
بو: کود پوسیده بوی ملایمی دارد که به خاک یادآور می‌شود.
دما: در فرآیند پوساندن، دمای کود باید افزایش یابد که نشان‌دهنده فعالیت میکروارگانیسم‌ها است.
عدم وجود بذرهای علف‌های هرز و تخم آفات: کود پوسیده نباید حاوی بذرهای علف‌های هرز یا تخم آفات باشد.
همچنین، می‌توانید نمونه‌ای از کود را به آزمایشگاه فرستاده و ترکیبات شیمیایی آن را مورد آزمایش قرار دهید تا از میزان مواد مغذی و سلامت کود اطمینان حاصل کنید این ارزیابی‌ها به شما کمک می‌کنند تا از کیفیت کود پوسیده و اثربخشی آن در کشاورزی اطمینان حاصل کنید.

استفاده از کود پوسیده تاثیرات مثبتی بر خاک دارد که شامل موارد زیر است:

افزایش مواد مغذی: کود پوسیده حاوی مواد مغذی است که به خاک آزاد شده و باعث غنیتر شدن آن می‌شوند.
بهبود ساختار خاک: کود پوسیده به حفظ سطح رطوبت خاک کمک کرده و باعث نرمتر شدن خاک فشرده می‌شود.
تولید کربن: کود دهی باعث تولید کربن بیشتری در خاک می‌شود که منبع مهمی از انرژی بوده و مواد مغذی خاک را در اختیار گیاهان قرار می‌دهد.
کاهش رواناب و تصفیه خاک: کود پوسیده به کاهش رواناب و تصفیه خاک از نیترات کمک می‌کند.
اصلاح خاک‌های شور: کود پوسیده می‌تواند به کاهش شوری خاک و اصلاح خاک‌های شور کمک کند.
این تاثیرات به بهبود حاصل‌خیزی خاک و افزایش عملکرد محصولات کشاورزی کمک می‌کنند.
بله، استفاده از کود تازه دامی برای مزارع می‌تواند مضر باشد. کود دامی تازه و نپوسیده می‌تواند مشکلاتی برای رشد و نمو گیاهان زراعی و باغی ایجاد کند.

در اینجا چند دلیل برای اجتناب از استفاده مستقیم کود تازه دامی در مزارع آورده شده است:

تولید گاز آمونیاک: کود دامی تازه در حین پوسیدن در خاک گاز سمی آمونیاک تولید می‌کند که می‌تواند در ریشه و بذر گیاهان موجب سوختگی شود.
افزایش شوری خاک: کود دامی تازه مقدار زیادی نمک دارد که استفاده مستمر از آن می‌تواند به تجمع نمک در خاک منجر شود و در نتیجه ریشه گیاهان قدرت جذب آب و عناصر غذایی را از دست می‌دهند.
تعادل رشد گیاهان: کود دامی تازه ممکن است به مقدار زیادی ازت وارد خاک کند که می‌تواند تعادل رشد رویشی و زایشی خاک را به هم بزند.
وجود بذر علف‌های هرز: کود دامی تازه می‌تواند حاوی بذر علف‌های هرز باشد که با رشد کردن در اطراف ریشه گیاهان، موجب کاهش قدرت رویش گیاهان می‌شوند.
حامل میکروب‌های مضر: کود تازه دامی ممکن است حامل میکروب‌های مضر برای انسان و گیاه باشد که می‌تواند به آلودگی میوه‌ها و محصولات کشاورزی منجر شود.

بنابراین، توصیه می‌شود که کود دامی قبل از استفاده در مزارع، به درستی پوسانده و کمپوست شود تا از بروز این مشکلات جلوگیری شود.
در پایان، فرآوری کود دامی و پوساندن به روش اصولی نه تنها به حفظ سلامت خاک و افزایش حاصلخیزی آن کمک می‌کند، بلکه گامی مهم در جهت حفاظت از محیط زیست و تضمین آیندهای پایدار برای نسل‌های آتی است.