پتاسیم
.png)
پتاسیم یک ماده معدنی مهم است که در بسیاری از فرآیند‌های فیزیولوژیکی تمام گیاهان نقش اساسی دارد:
فعال‌سازی حداقل 60 آنزیم مختلف از جمله آنزیم‌های رشد گیاهی و متابولیسمی.
تنظیم تعادل آب از طریق نیروی اسمزی ریشه و دخالت در عملکرد سلول‌های نگهبان روزنه.
دخالت در فعال‌سازی چندین آنزیم و کنترل تشکیل ATP به عنوان بخشی از فرآیند فتوسنتز.
ن تحریک انتقال مواد معدنی از طریق سیستم آوند چوبی و ترکیبات آلی که عمدتا کربوهیدرات‌ها هستند از طریق سیستم آوند آبکشی از منبع به بخش‌های مختلف گیاه.
مشارکت در تمام مراحل اصلی سنتز پروتئین
کاهش حساسیت گیاه به بیماری‌های گیاهی و تنش‌های غیرزیستی
مقابله با شوری.
مقادیر کافی پتاسیم موجب افزایش تولید و انتقال کربوهیدرات‌ها در گیاه می‌شود. علاوه بر این، پتاسیم نقش مهمی در بالا بردن مقاومت گیاهان در برابر دماهای پایین، شوری، خشکسالی و انواع بیماری‌ها دارد.
بنابراین برای اطمینان از وجود پتاسیم در تمام اندام‌های اصلی باید مقادیر کافی از آن را در اختیار گیاه قرار داد.
کمبود شدید پتاسیم در نقل و انتقال قندها داخل گیاه اختلال ایجاد می‌کند و باعث تجمع نشاسته در برگ‌های پایینی می‌شود.
خیارها در مقایسه با سایر گیاهان از نظر نیاز بالا به پتاسیم خاص هستند. در حقیقت خیار یکی از آن محدود محصولاتی است که به پتاسیم بیشتری نسبت به نیتروژن نیاز دارد. علاوه بر این، با افزایش سطح زیر کشت به نسبت بیشتری از K/N نیاز است.
تجمع پتاسیم در ساقه‌ها، دمبرگ‌ها و برگ‌ها با منحنی رشد این اندام‌ها در ارتباط است؛ این موضوع نشان دهنده آن است که یک مکانیسم جذب و آزادسازی مقدار پتاسیم را تعدیل می‌کند. پتاسیم در مراحل اولیه رشد هر برگ به سرعت در آن تجمع پیدا می‌کند (شکل 3.12) بنابراین تقاضای کلی برگ‌های گیاه منحنی صعودی سیگموئید را به وجود می‌آورد
افزایش عملکرد خیار با پتاسیم
.png)
پتاسیم موجب افزایش عملکرد خیار می‌شود
کود آبیاری پتاسیم در کشت بدون خاک در کیسه‌های کود گیاهی:
تاثیر مثبت کود پتاسیم روی عملکرد خیار کاملا ثابت شده است. در گیاهان خیار رشد کرده درون کیسه‌های کود گیاهی، کودآبیاری مقدار 50 میلی گرم در لیتر کود پتاسیم حل شده در محلول مغذی می‌تواند باعث متوسط عملکردی برابر 9.98 کیلوگرم به ازای هر گیاه شود.
با افزایش مقدار پتاسیم از 50 به 250 میلی‌گرم در لیتر، عملکرد 91% افزایش پیدا می‌کند و به 19.1 کیلوگرم به ازای هر گیاه می‌رسد
مطالعه دیگری پاسخ مثبت بهره‌وری خیار را در تغذیه با پتاسیم نشان داده است. تعداد کل میوه‌ها در ازای افزایش ناچیز ppm 100 کود پتاسیم 15 درصد افزایش پیدا می‌کند.
استفاده از کود پتاسیم در مزرعه خیار
پتاسیم تاثیر عمده‌ای بر تقویت مقاومت گیاهان در برابر عوامل بیماری‌زا و کاهش تاثیر آلودگی دارد. در این زمینه نتایج زیر برای خیار گزارش شده است:
پتاسیم اثر بیماری لکه زاویه‌ای برگ ناشی از لاکریمنز را کاهش می‌دهد.
کپک خاکستری میوه ناشی از Botrytis cinerea در نتیجه استفاده از مکمل پتاسیم در خیارهای پارتنوکارپی که در تونل رشد پیدا می‌کنند 33-27% کاهش پیدا می‌کند.
ثابت شده است که اسپری کردن محلول نمک پتاسیم روی شاخ و برگ‌ها سفیدک سطحی ناشی از قارچ Sphaerotheca را کنترل می‌کند. محققان معتقدند که اسپری کردن پتاسیم روی شاخ و برگ به طور سیستمیک موجب افزایش مقاومت می‌شود.
نتایج تاثیر عمده کاهش آسیب قارچ به گیاهان خیار در نتیجه پاشیدن نیترات پتاسیم را نشان می‌دهد.
با به کار بردن پتاسیم، افزایش مقاومت چشمگیری در گیاهان خیار در برابر آلودگی ناشی از Pythium ultimum حاصل شد. وزن خشک شاخه‌ها 20%، وزن خشک ریشه‌ها 28% و تعداد میوه‌های درجه یک تا 71% افزایش پیدا کرد.
.png)
علائم کمبود پتاسیم در خیار
.png)
کمبود پتاسیم زمانی اتفاق می‌افتد که غلظت آن در شیره دمبرگ به کمتر از ppm 3000 یا در وزن خشک پهنک برگ به زیر 3.5% برسد. این کمبود ممکن است هنگام رشد خیار در خاک بیشتر شود و در این حالت در طول دوره رشد پتاسیم به اندازه کافی در اختیار گیاه قرار نگیرد.
در کشت‌های بدون خاک در صورتی که مقادیر کافی پتاسیم به طور مرتب از طریق محلول‌های آبیاری حفظ نشوند کمبود با سرعت بیشتری توسعه پیدا می‌کند.
علائم کمبود پتاسیم ابتدا در برگ‌های پیر مشاهده می‌شود. به طور معمول کلروز ابتدا در حاشیه برگ بروز پیدا می‌کند و سپس قسمت‌های میانی را آلوده می‌کند. علائم از پایه گیاه به سمت قسمت‌های بالایی پیش می‌روند. زرد شدن و سوختگی برگ‌های پیر از لبه‌ها شروع می‌شود و سپس از میان رگبرگ‌ها به سمت مرکز برگ پخش می‌شود.
علائم غالبا با رشد غیرطبیعی میوه و رنگ قهوه‌ای یا ظاهر لکه‌دار در برگ همراه است.
چنین گیاهانی ضعیف با میانگره‌های کوتاه و برگ‌های کوچک هستند.
کمبود پتاسیم با تاثیر بر ترشح سلولی و باز و بسته شدن روزنه‌ها روی تنظیم آب گیاه تاثیر می‌گذارد به همین دلیل گیاهان دارای این کمبود مستعد پژمردگی هستند.
از آن جا که پتاسیم در گیاه متحرک است در صورت محدود بودن منابع از سایر قسمت‌ها به برگ‌های جوان‌تر منتقل می‌شود.
اگر چه ممکن است که در کمبود پتاسیم اختلال جدی در رشد گیاه به وجود نیاید اما اغلب بازده و کیفیت میوه کاهش پیدا می‌کند. در این حالت ممکن است میوه در انتهای متصل به ساقه رشد آنچنانی نداشته باشد در حالی که در انتهای دیگر متورم می‌شود؛ علامتی که در اثر کمبود آب نیز ایجاد می‌شود.
تیمار
در خاک‌های متوسط یا سنگین؛ یعنی جایی که امکان حرکت پتاسیم کم است باید قبل از کاشت از نیترات پتاسیم استفاده شود. برای تعیین مقادیر مورد نیاز می‌توان از آزمایش اولیه خاک استفاده کرد.
در خاک‌های شنی که پاسخ سریعی به کود پتاسیم دارند پیش بینی می‌شود که استفاده مستقیم از محلول پتاسیم روی خاک‌های اطراف به سرعت کمبود را جبران کند.
به کار بردن پتاسیم محلول از طریق کودآبیاری نیز می‌تواند برای تیمار گیاهان دارای کمبود مفید باشد.
پاشیدن محلول‌های پتاسیم می‌تواند در مدت زمان کوتاهی کمبود پتاسیم را جبران کند.
برای گیاهانی که در محیط بدون خاک پرورش داده می‌شوند از محلولی حاوی ppm 200-150 پتاسیم استفاده کنید.
استفاده بیش از حد از کود پتاسیم به خصوص در خاک‌های سبک یا سیستم‌های بدون خاک توصیه نمی‌شود؛ زیرا مقادیر بیش از حد پتاسیم باعث کمبود نیتروژن در گیاهان می‌شود و ممکن است بر جذب سایر کاتیون‌ها مانند منیزیم و کلسیم تاثیرگذار باشد.
ارتباط بین پتاسیم و سایر مواد معدنی
مقادیر بیش از حد پتاسیم یا نیتروژن ممکن است کمبود فسفر را القا یا حتمی کند.
بیشتر شدن پتاسیم نسبت به حد بهینه ممکن است موجب کمبود منیزیم و کاهش بازده خیارها در کشت گلدانی شود.
نسبت 1.33 پتاسیم به کلسیم برای خیارهای گلخانه‌ای بهینه است و در چنین شرایطی بیشترین عملکرد و جذب کلسیم حاصل خواهد شد.
کمبود پتاسیم می‌تواند موجب کمبود آهن یا تسریع آن شود و تجمع نیتروژن را به دنبال داشته باشد.
برای مطالعه سایر مطالب در رابطه با گیاه خیار به لینک‌های زیر مراجعه کنید:
سمیت مواد مغذی در پرورش خیار گلخانه‌ای
نظرات
ارسال یک نظر
ارسال یک پاسخ