محصولات غذایی ارگانیک چیست؟

هر آن چه باید درباره غذای ارگانیک بدانید

Imagem

مقدمه

در این روزها که همه چیز با واکسن‌ها، دستگاهها و دیگر چیزهای مصنوعی مختلف کنترل می‌شود، بسیاری از مردم نگران تغذیه خود هستند. دیگر نیازی نیست ماهها صبر کنید تا فصل میوه موردعلاقهتان برسد و بتوانید آن را تهیه کنید. بسیاری از سبزیجات و میوهها به شیوه گلخانهای تهیه می‌شوند. تقریباً هر چیزی در همه جا پیدا می‌شود. همین امر موجب نگرانی مردم شده است. اکنون فروشگاههای زیادی را در اطراف خود میبینیم که تابلویی بزرگ بر سردرشان زدهاند: «فروشگاه مواد غذایی ارگانیک»!
اورهای زیادی در مورد این محصولات وجود دارد، این که سالم‌تر هستند، به نفع محیطزیست و انسان‌ها هستند، به طور طبیعی رشد می‌کنند و...؛ اما واقعاً این موارد واقعیت دارند؟ در این مقاله میخواهیم به بررسی مواد غذایی و کشاورزی ارگانیک بپردازیم و به این موضوع با دیدی واقعی بنگریم.

 

منظور از مواد غذایی «ارگانیک» چیست؟

Imagem

مواد غذایی ارگانیک، محصولات و فراوردههای کشاورزی هستند که با روش‌های مطابق با استاندارهای کشاورزی ارگانیک، تولید می‌شوند. این استانداردها در سراسر جهان متفاوت هستند، اما اساس این نوع کشاورزی شامل موارد زیر می‌شود:
• منابع در فرایند کاشت و برداشت بازتولید شوند.
• تعادل اکولوژیکی با کشاورزی برهم نخورد (اکوسیستم پایدار).
• تنوع زیستی حفظ شود.
سازمان حمایت از تولیدات ارگانیک، استفاده از برخی سموم دفع آفات، کودهای شیمیایی، استفاده از تابش مصنوعی، مواد افزودنی غیرطبیعی و حلال‌های صنعتی را منع کرده است. اتحادیه اروپا، امریکا، کانادا، ژاپن، مکزیک و بسیاری از کشورهای دیگر برای دریافت تأییدیه تولید غذای ارگانیک نیاز به تولیدکنندگانی دارند که بتوانند مجوزهای لازم را اخذ کنند. به عنوان مثال، تولیدات کشاورزان باید دارای تأییدیه برنامه ملی ارگانیک وزارت کشاورزی امریکا (USDA) و یا کمیسیون اروپا (EC) باشند تا بتوانند مهر ارگانیک بودن را بر روی محصولات خود بزنند.
از نظر زیست محیطی، کوددهی، تولید بیش از حد و استفاده از سموم دفع آفات کشاورزی می‌توانند مشکلات زیر را در پی داشته باشد:
• تأثیر منفی بر اکوسیستم‌ها
• به خطر افتادن تنوع زیستی
• تأثیر منفی بر آب‌های زیرزمینی
• ایجاد مشکلات در تأمین آب آشامیدنی
با کشاورزی ارگانیک این موارد به حداقل می‌رسند. تقاضا برای غذای ارگانیک در درجه اول از نگرانی مصرفکنندگان برای سلامتی شخصی و به خطر افتادن محیطزیست ناشی می‌شود. با این حال، از دیدگاه علمی و پزشکی شواهد کافی مبنی بر این وجود ندارد که غذاهای ارگانیک از غذاهایی که با روش‌های معمول تولید می‌شوند، سالم‌تر هستند. البته ممکن است تفاوت‌هایی در میزان مواد مغذی این دو نوع محصول وجود داشته باشد. برخی هم معتقد هستند این باور که غذاهای ارگانیک طعم بهتری از فراوردههای عادی دارند، صحیح نیست.
نکته دیگر این است که کشاورزی ارگانیک یا زیستی نسبت به کشاورزی با روش‌های معمولی هزینه بیشتری برای تولید می‌طلبد و در عین حال، بازده کمتری دارد. این به معنای آن است که دستمزد کارگران هم بیشتر می‌شود و در نتیجه، مصرفکننده باید هزینه بیشتری صرف خرید این محصولات کند.

نگاهی به تاریخچه کشاورزی ارگانیک

در گذشته تمام محصولات کشاورزی به صورت ارگانیک تولید می‌شدند. از قرن بیستم محصولات جدیدی تولید شدند که دیگر ارگانیک نبودند. جنبش کشاورزی ارگانیک در دهه 1940 میلادی در پاسخ به صنعتی شدن کشاورزی به وجود آمد.
در سال 1939، لرد نورثبورن برای اولین بار از واژه ارگانیک در کتاب خود به نام «Look to the Land» استفاده کرد. او از این واژه برای توصیف رویکردی جامع، زیستمحیطی و متعادل در زمینه کشاورزی که در مقابل کشاورزی معمولی قرار دارد، استفاده کرد و منظور وی از کشاورزی معمولی آن گونه است که نمی‌تواند خودکفا باشد و تولیدات مصنوعی دارد.
خاکشناسان نیز از این واژه برای بیان تفاوت ترکیب خاک‌ها استفاده میکنند و خاکی را که دارای کود حیوانی است، ارگانیک توصیف کردند، زیرا این نوع خاک دارای ترکیبات کربن است که در آن سوپر فسفات‌ها و فرایند نیتروژنسازی وجود ندارد.
البته واژه ارگانیکی که آن‌ها به کار می‌برند با مفهومی که شیمیدان‌ها استفاده می‌کنند، متفاوت است، زیرا منظور از این واژه در شیمی ردهای از مولکول‌ها است که حاوی کربن هستند. این رده مولکولی شامل همه آن چیزهایی می‌شود که خوراکی محسوب می‌شوند و بیشتر سموم دفع آفات هم در این دسته قرار می‌گیرند؛ بنابراین، اصطلاح «ارگانیک»، به ویژه واژه «معدنی» زمانی که در شیمی آلی به کار می‌رود با آن چه در کشاورزی استفاده می‌شود، تفاوت دارد. در علوم کشاورزی، کلمه ارگانیک به روش‌های توسعهیافته و فرآوری شده اشاره دارد و لزوماً منظور از آن، ترکیب شیمیایی مواد غذایی نیست.
این تفکر که غذای ارگانیک می‌تواند برای محیطزیست بهتر باشد، ریشه در زمان‌های اولیه شکل‌گیری این جنبش دارد و با انتشار کتاب‌هایی مانند «The Living Soil»(1943) و «Farming and Gardening for Health or Disease»(1945) رونق گرفته است.
در عصر صنعتی، کشاورزی ارگانیک در حدود دهه 1950 میلادی در امریکا به محبوبیت نسبی رسید. در دهه 1960 میلادی فعالان محیطزیست و گروههای پادفرهنگ موفق شدند غذای ارگانیک را توسعه دهند اما در دهه 1970 بود که بازار ملی مواد غذایی ارگانیک شکل گرفت.
مصرفکنندگان اولیه به دنبال محصولاتی بودند که در تولید آن‌ها از سموم دفع آفات غیرمجاز و مواد شیمیایی استفاده نشده باشد و علاوه بر این، تازه باشند یا حداقل عمل فراوری بر آن‌ها وارد شده باشد. اگر آن‌ها به دنبال چنین محصولی بودند، باید محصولات را مستقیماً از تولیدکنندگان خریداری می‌کردند. بعدها، «کشاورز خود را بشناسید تا غذای خود را بشناسید» تبدیل به شعاری از جانب USDA(2009) شد. تعاریف شخصی مردم از آن چه ارگانیک تلقی می‌شود، از طریق تجربه دست اول ایجاد شده است:
• با صحبت کردن با کشاورزان
• دیدن شرایط مزارع
• مشاهده فعالیت‌های کشت و کار
مزارع کوچک با استفاده از شیوههای کشاورزی ارگانیک، با داشتن مجوز و یا بدون آن، سبزیجات و دام پرورش می‌دادند و مصرفکننده می‌توانست آن‌ها را تحت نظارت قرار دهد. با افزایش تقاضا، فروشگاههای بزرگ مانند سوپرمارکت‌ها سریعاً جایگزین خرید مستقیم از کشاورزان شدند. امروزه بسیاری از مزارع بزرگ شرکت‌ها دارای بخش ارگانیک هستند. مصرفکنندگانی که از سوپرمارکت‌ها مواد غذایی خود را تهیه می‌کنند، دیگر نمی‌توانند فرایند تولید را زیر نظر داشته باشند و تنها می‌توانند به برچسب تائید شده ارگانیک اعتماد کنند. «بازرسان دولتی» افرادی هستند که این فرایند را زیر نظر دارند و مواد غذایی ارگانیک را تائید می‌کنند.
در دهه 1970 میلادی با افزایش جنبش‌های محیطزیستی، علاقه به مواد غذایی افزایش پیدا کرد و ترساندن مردم از به خطر افتادن سلامتی‌شان و نگرانی در مورد Alar در اواسط دهه 1980 به این افزایش تقاضا دامن زد.

Imagem

تعریف حقوقی مواد غذایی ارگانیک

Imagem

تولید مواد غذایی ارگانیک یک صنعت خودتنظیم شده است که در برخی از کشورها توسط دولت نظارت می‌شود و با کشاورزی خصوصی تفاوت دارد. در حال حاضر، اتحادیه اروپا، امریکا، کانادا، ژاپن و بسیاری از کشورهای دیگر از تولیدکنندگان می‌خواهند بر اساس استانداردهای تعریف شده توسط دولت، مجوز ویژه دریافت کنند تا بتوانند مواد غذایی را به صورت ارگانیک در مرزهای خود عرضه کنند.
در چارچوب این مقررات، غذاهایی که به صورت ارگانیک در بازار عرضه می‌شوند، به گونه‌ای تولید می‌شوند که مطابق با استانداردهای ارگانیک تعیین شده توسط دولت‌ها و سازمان‌های تجاری بینالمللی ارگانیک باشند.
در آمریکا، تولیدات ارگانیک توسط Organic Foods Production Act of 1990 (OFPA) مدیریت می‌شوند و طبق ماده 7 و تبصره 205 Code of Federal Regulations باید با ادغام شیوه‌های فرهنگی، بیولوژیکی و مکانیکی که موجب تقویت بازتولید منابع می‌شوند، تعادل زیست محیطی و تنوع زیستی را حفظ می‌کنند، تولید شوند. در دامداری ارگانیک، دام‌ها باید به طور مرتب به مراتع برده شوند و به آن‌ها آنتیبیوتیک و هورمون‌های رشد روزانه داده نشود.
غذاهای ارگانیک فرآوری شده معمولاً فقط شامل ترکیبات آلی می‌شوند. اگر قرار باشد در تولید آن‌ها از مواد غیر ارگانیک استفاده شود، باید درصد مشخص تائید شدهای باشد. این میزان در امریکا، کانادا و استرالیا 95 درصد است. غذاهای ارگانیک باید عاری از مواد افزودنی مصنوعی باشند و معمولاً در شرایط غیرطبیعی کشت نمی‌شوند. به عنوان مثال، در تولید آن‌ها از مواد شیمیایی، تابش غیرطبیعی و مواد اصلاح شده ژنتیکی استفاده نمی‌شود. البته می‌توان از سموم دفع آفات طبیعی استفاده کرد.
طبق دستور سازمان استانداردهای غذای ارگانیک امریکا، اگر آفات و علف‌های هرز از طریق استفاده از روش‌های مدیریتی قابل‌کنترل نیستند، می‌توان از سموم و آفت‌کش‌هایی که در «فهرست ملی مواد مصنوعی تائید شده» وجود دارد، استفاده کرد. بسیاری از فعالین محیطزیستی خواستار عدم استفاده از فناوری نانو در تولید غذای ارگانیک هستند؛ زیرا خطرات این فناوری هنوز مشخص نشده است و باید شرط احتیاط را رعایت کرد. در کانادا، انگلیس و استرالیا امکان استفاده از فناوری نانو در کشاورزی ارگانیک وجود ندارد. محصولات باید به گونهای تولید شوند که با استانداردهای تعیین شده توسط کشورهای مختلف مطابقت داشته باشند.

سازمان‌های تعیین استاندارد غذای ارگانیک در کشورهای مختلف

استرالیا: NASAA Organic Standard
کانادا: Canadian Organic Standards
اتحادیه اروپا: EU-Eco-regulation
سوئد: KRAV
بریتانیا: DEFRA
لهستان: Association of Polish Ecology
نروژ: Debio Organic certification
هند: (National Program for Organic Production (NPOP
اندونزی: BIOCert
ژاپن: JAS Standards
مکزیک: Consejo Nacional de Producción Orgánica
نیوزلند: BioGro، AsureQuality، OFNZ
آمریکا: National Organic Program (NOP) Standards

در آمریکا چهار سطح استاندارد برای مواد غذایی ارگانیک وجود دارد:
• 100% ارگانیک: همه مواد تشکیل دهنده به صورت ارگانیک تولید می‌شوند.
• 95% ارگانیک: حداقل 95 درصد باید شامل مواد ارگانیک باشند.
• تولید شده با مواد ارگانیک: حاوی حداقل 70 درصد مواد ارگانیک باشد.
• کمتر از 70%
در امریکا، عبارت «طبیعی» و «کاملاً طبیعی» به این معنی نیست که مواد غذایی به صورت ارگانیک تولید و فرآوری شده‌اند.

Imagem

باورهایی رایج در رابطه با غذای ارگانیک

Imagem

اعتقاد عمومی بر این است که محصولات ارگانیک سالم‌تر هستند، مواد مغذی بیشتر و طعم بهتری دارند. همین دلایل باعث افزایش تقاضای این گونه محصولات شدهاند. مصرفکنندگان مواد غذایی ارگانیک، این محصولات را به علت نگرانی در مورد تأثیر منفی کشاورزی معمولی بر محیط، سلامت انسان و رفاه حیوانات خریداری می‌کنند.
به نظر می‌رسد مهم‌ترین دلیل برای خرید محصولات ارگانیک، اعتقاد به خواص سلامتی و ارزش غذایی بیشتر آن‌ها باشد. این تفکرات توسط صنایع غذایی ارگانیک ترویج داده می‌شوند و با وجود قیمت بالاتر این محصولات، از لحاظ علمی به سختی می‌توان مزایای ذکر شده را تائید کرد. برچسب‌های ارگانیک، مصرفکنندگان را تشویق به خرید این محصولات می‌کند و آن‌ها را متقاعد می‌کند که در حال تهیه محصولی با ارزش غذایی بیشتر هستند. علاوه بر این، مردم فکر می‌کنند غذاهای ارگانیک کالری کمتری دارند.
مردم چین علاقه زیادی به خرید شیر، غذای کودک و شیر خشک ارگانیک دارند. این افزایش تقاضا از سال 2009 شروع شد، زمانی که شش کودک در اثر خوردن شیر خشکی که دارای ملامین بود، کشته شدند. رسوایی دیگر مربوط به سال 2008 می‌شود که شیرهای تولید شده باعث به وجود مشکلاتی شدند. به همین دلیل، از سال 2014 به بعد، چین تبدیل به مرکز تولید شیر ارگانیک شد. نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو نشان می‌دهد که در سال 2014 حدود 41% مردم چین ترس از سلامت مواد غذایی خود دارند. این میزان در سال 2008، 12 درصد بوده است.

طعم غذای ارگانیک

در حال حاضر هیچ مدرک موثقی مبنی بر تائید طعم بهتر غذای ارگانیک وجود ندارد. مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد میوههای ارگانیک از میوههای معمولی خشک‌تر هستند و این امر موجب می‌شود غلظت مواد طعمدهنده آن‌ها بیشتر باشد و به همین دلیل خوشطعمتر به نظر برسد. طعم محصول کشاورزی بیشتر بسته به نوع واریته و تنوع زیستی مرتبط است اگر چه مواد خاصی مانند اسیدآمینه‌ها می‌توانند در طعم و رایحه(عطر) محصولات تاثیر مثبتی داشته باشند.

Imagem

ترکیبات شیمیایی مواد غذایی ارگانیک

Imagem

مطالعاتی در زمینه بررسی ترکیبات شیمیایی مواد غذایی ارگانیک و مواد غذایی معمولی انجام شده است تا مشخص شود این دو گروه چه تفاوت‌هایی با یکدیگر در زمینه مواد مغذی، آنتیبیوتیک‌ها و مواد باقی مانده از سموم دفع آفات دارند. به صورت کلی انجام چنین تحقیقاتی کاری دشوار است زیرا عوامل مختلفی می‌توانند بر طعم غذا و خاصیت‌های آن تأثیر بگذارند و این عوامل در مطالعات مختلف یکسان نیستند و از روش‌های آزمایشی مختلفی برای انجام آن‌ها استفاده شده است. به همین دلیل، هنوز تأثیرگذاری شیوه کشاورزی بر ترکیب شیمیایی مواد غذایی کمی مبهم باقی مانده است. به علت وجود متغیرهای مستقل و وابسته گوناگون، مقایسه نتایج پژوهش‌های مختلف هم دشوار شده است. در ادامه می‌توانید متغیرهای مؤثر را مشاهده کنید:
• تغییرات آب و هوایی
• فصول
• مکان
• مراقبت‌های کشاورزی مانند کود، سموم دفع آفات و...
• ترکیب خاک
• تعداد گیاهان کشت شده در یک مکان
• شیوه نگهداری مواد غذایی پس از برداشت
• مدت زمان بین برداشت و انجام آزمایش‌ها
• شرایط حمل و نقل
• نحوه ذخیرهسازی و نگهداری
مواد مغذی
بسیاری از م-ردم بر این باورند که غذای ارگانیک از مواد مغذی بیشتری برخوردار است و از غذای معمولی سالم‌تر است. نتایج تحقیقات انجام شده این باور را تائید نمی‌کنند. پژوهشی منظم و روتین در سال 2009 انجام شد که این باور را رد می‌کند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که مواد غذایی ارگانیک تنها نیتروژن کمتر و فسفر بالاتری دارند. میزان ویتامین C، کلسیم، پتاسیم، مواد جامد محلول، مس، آهن، نیترات، منگنز و سدیم این دو نوع مواد غذایی با هم هیچ فرقی ندارد.
پژوهشی دیگر در سال 2011 انجام شد که نتایج آن نشان می‌دهد مواد غذایی ارگانیک دارای مواد ریزمغذی بیشتری هستند. مطالعات سال 2012 هم عدم تفاوت محسوس این دو گروه غذایی را تائید کرده است. تحقیقات سال 2012 بارها و بارها تکرار شد و نتایج همه آن‌ها تقریباً یکسان بود.
مواد غیرمغذی
نتایج تحقیقات نشان می‌دهند که میزان نیتروژن سبزیجات به ویژه سبزیجات دارای برگ‌های سبز در تولید ارگانیک کمتر از کشاورزی معمولی است. نتایج پژوهشی که در سال 2014 انجام شده است هم مبنی بر آن است که میزان کادمیوم غلات ارگانیک کمتر از نوع معمولی آن‌ها است.
مواد شیمیایی گیاهی
در بخش زیر تفاوت مواد شیمیایی گیاهی این دو گروه را مشاهده خواهید کرد:
• مواد غذایی ارگانیک، کادمیوم و سموم دفع آفات کمتری در خود نگه می‌دارند.
• میزان غلظت اسیدهای فنولیک، استیلبنها، فلاونها، فلاونولها و آنتوسیانین مواد غذایی ارگانیک بیشتر است.
• میزان فلاوانونها در غذایی ارگانیک 69 درصد بیشتر است.
مطالعات انجام شده دارای نقایص زیادی بودند و نمیتوان به نتایج این تحقیقات استناد کرد. از جمله مشکلات این تحقیقات عبارت اند از:
• عدم وجود اندازهگیری استاندارد
• گزارشدهی ضعیف در مورد تغییر دادن متغیرهای مختلف در پژوهش‌های متفاوت
• تعصب بر انتشار برخی نتایج
• عدم دقت کافی
• عدم مقایسه سطح باقیمانده سموم دفع آفات در دو گروه
• عدم مقایسه منشأ جغرافیایی نمونهها
• عدم تناسب کشاورزی و روش‌های برداشت محصولات
باقی مانده سموم دفع آفات در گیاهان
نتایج تحقیقات سال 2012:
• میزان بقایای سموم دفع آفات در گیاهان ارگانیک: 7 درصد
• همین میزان در گیاهان معمولی: 38 درصد
نتایج پژوهش‌های سال 2014:
• احتمال باقی ماندن سموم دفع آفات در گیاهانی که با کشاورزی معمولی پرورش مییابند، 4 برابر بیشتر از مواد غذایی ارگانیک است.
تحقیقات انجمن سرطان امریکا:
• هیچ نشانه‌ای مبنی بر افزایش ابتلا به سرطان با خوردن غذای معمولی وجود ندارد. با این حال، تنها توصیه انجمن این است که قبل از مصرف، گیاهان باید به خوبی شسته شوند.
آلودگی‌های باکتریایی و میکروبی
نتایج تحقیقات سال 2012:
• عدم وجود تفاوت معنادار در شیوع آلودگی اشریشیا کلی در بین دو گروه:
7 درصد در محصولات ارگانیک
6 درصد در محصولات معمولی

تاثیر مواد غذایی ارگانیک بر سلامت انسان
برخی از تحقیقات نشان دادهاند رژیم غذایی تماماً ارگانیک گاها می‌تواند برای سلامت انسان مضر باشد. البته این تحقیقات به صورت کاملاً دقیق انجام نشده‌اند و مانند سایر مطالعات انجام شده در این زمینه، دارای کمبودهایی هستند. انجام این گونه تحقیقات بسیار هزینهبر هستند و کنترل تمامی متغیرهای آن‌ها تقریباً غیرممکن است. اغلب این پژوهش‌ها از روش تحقیق درستی استفاده نکردهاند.
بخش وسیعی از مواد شیمیایی که انسان در معرض آن‌ها قرار می‌گیرد، به صورت طبیعی رخ می‌دهند. هر ماده شیمیایی طبیعی هم به گونهای سمی تلقی می‌شود و این مواد تنها از طریق مصنوعی وارد بدن انسان نمی‌شوند. حدود 99/99 درصد سمومی که وارد بدن انسان می‌شوند، طبیعی هستند. در تحقیقاتی نشان داده شده است که به طور روزانه 1500 میلیگرم سموم دفع آفات طبیعی (آن سمی که گیاه برای حفاظت از خود تولید می‌کند) وارد بدن یک آمریکایی می‌شود.
برخی بر این باورند که بدن انسان در برابر دفع سموم آفات طبیعی مقاوم است اما این باور هم مانند سایر تفکرات رایج، غلط است و بدن انسان در برابر مواد شیمیایی مصنوعی و طبیعی به یک صورت عمل می‌کند. باورهایی مبنی بر افزایش ناباروری در مردان به علت قرار گرفتن در معرض سموم دفع آفات مصنوعی وجود دارد که از لحاظ علمی تائید نشده است.

 

تاثیرات اقتصادی کشاورزی 

همان طور که پیش‌تر ذکر کردیم، کشاورزی ارگانیک بازده پایین و هزینه بالاتری دارد. در نتیجه قیمت تمام شده برای مصرفکننده هم بیشتر خواهد بود. فروش جهانی مواد غذایی ارگانیک از سال 2002 بیش از 170 درصد افزایش پیدا کرده است و به بیش از 63 میلیارد دلار در سال 2011 رسیده است. با این حال، میزان مزارعی که به کشت مواد غذایی ارگانیک می‌پردازند، تنها دو درصد از کل مزارع است.
محصولات ارگانیک حدود 10 تا 40 درصد قیمت بیشتری نسبت به محصولات معمولی دارند. با وجود این که تقاضا برای محصولات ارگانیک زیاد است، تنها یک درصد از محصولات جهان، به صورت ارگانیک تولید می‌شوند. تنها 5 الی 10 درصد از سهم بازار مواد غذایی امریکا شامل بازار فروش محصولات ارگانیک می‌شود که این میزان روز به روز در حال گسترش است.
آسیا
تولید محصولات ارگانیک در آسیا در حال گسترش است و چین و هند جز تولیدکنندگان جهانی این نوع مواد غذایی محسوب می‌شوند. در چین و ژاپن میزان مصرف مواد غذایی ارگانیک بسیار بالا است. تولید و تقاضا در این کشورها برابر نیست و آن‌ها مجبور هستند برخی از مواد غذایی ارگانیک را از استرالیا، اروپا، نیوزلند و امریکا وارد کنند.
چین
در اوایل دهه 2000، تولید مواد غذایی در چین صرفاً برای صادرات انجام می‌شد. با توجه به شکل‌گیری بحران داخلی مواد غذایی در اواخر این دهه، تقاضا برای محصولات ارگانیک در چین افزایش پیدا کرد. از سال 2015، حدود یک درصد بازار مواد غذایی این کشور به فروش غذای ارگانیک اختصاص یافته است.
امریکا
در سال 2012، فروش مواد غذایی ارگانیک حدود سی میلیارد دلار بوده و این بخش از صنعت بالاترین رشد را داشته است. فروش مواد غذایی ارگانیک در اوایل دهه 2000 حدود 17 تا 20 درصد رشد کرده بود که این میزان برای محصولات غذایی معمولی تنها 2 تا 3 درصد بود.
کم‌کم فروش مواد غذایی در سوپرمارکت‌ها گسترش پیدا کرد و دسترسی به آن‌ها دیگر کار دشواری نبود. برای این که یک کشاورز بتواند تأییدیه USDA را بگیرد، نمی‌تواند برای کاشت محصولات خود از بذر اصلاح شده استفاده کند. مزارع به صورت مداوم بررسی می‌شوند تا هیچ گونه تغییر ژنتیکی بر روی محصولات انجام نشود.
کانادا
در سال 2006، میزان فروش مواد غذایی ارگانیک در کشور امریکا از یک میلیارد دلار فراتر رفت و حدود 9/0 درصد بازار مواد غذایی کانادا را محصولات ارگانیک تشکیل می‌دادند. این میزان تا سال 2012 به سه میلیارد دلار افزایش پیدا کرد. مردم منطقه بریتیش کلمبیا بیش از سایر مناطق کانادا از محصولات ارگانیک استفاده می‌کنند.
دانمارک
در سال 2012 میزان فروش محصولات کشاورزی ارگانیک تا 7/8 درصد افزایش پیدا کرد. دولت برای حمایت از این نوع کشاورزی، 60 درصد از مواد غذایی مؤسسات دولتی را از مزارع ارگانیک تهیه می‌کند. برای اولین بار، در سال 1987 برنامهای برای حمایت از کشاورزان چیده شد تا آنان را تشویق کند به جای کاشت معمولی، کشاورزی خود را به شیوه ارگانیک انجام دهند. دولت این کشور همیشه سعی کرده است با حمایت از مزرعهداران قیمت محصولات ارگانیک را پایین نگه دارد. تأییدیه غذای ارگانیک اروپا و سیاست‌گذاری در این زمینه از مدل دانمارکی سال 1987 الهام گرفته شده است.
اتریش
در سال 2011، 7/4 درصد از کل مواد غذایی فروخته شده در سوپرمارکت‌های اتریش، محصولات ارگانیک بودند. از سال 2007، حدود 8000 نوع محصول ارگانیک در این کشور در دسترس است.
ایتالیا
از سال 2000، سرو غذای ارگانیک در مدارس و بیمارستان‌های ایتالیا اجباری شد. در سال 2002 در قانون تصویب شد که مواد غذایی مهدکودک‌ها و مدارس ابتدایی باید صد در صد ارگانیک باشند. این میزان برای دانشگاهها، کالج‌ها و بیمارستان‌ها 35 درصد به بالا است.
سوئیس
11 درصد از مزارع سوئیس از سال 2011 ارگانیک شدهاند. در این کشور، سازمان Bio Suisse مسئول راهنمایی کشاورزانی را بر عهده دارد که مزارع ارگانیک دارند.
انگلستان
4/2 درصد از اراضی کشاورزی انگلستان به صورت ارگانیک اداره می‌شود. حدود 86 درصد خانوارهای این کشور محصولات ارگانیک را به مواد غذایی معمولی ترجیح می‌دهند.

Imagem

چه مواد غذایی ارگانیکی سموم کمتری دارند؟

Imagem

اگر همچنان باور دارید که میزان سموم شیمیایی و دفع آفات مواد غذایی ارگانیک به طور چشمگیری کمتر از محصولات معمولی است، می‌توانید میوهها و سبزیجات زیر را تهیه کنید زیرا میزان این سموم در مواد غذایی ارگانیک زیر کمتر است:


  •  سیب
     فلفل دلمه
     خیار
     سیب‌زمینی
     انگور
     گوجه گیلاسی
     توت‌فرنگی
     فلفل تند
     اسفناج
     هلو
     زردآلو
     کدو حلوایی
     کولارد سبز (نوعی کلم)
     کرفس

در ادامه مواد غذایی را معرفی خواهیم کرد که نیازی نیست حتماً نوع ارگانیک آن‌ها را تهیه کنید و به صورت کلی سموم بسیار کمی دارند:


  • o پیاز
    o انبه
    o کیوی
    o آووکادو
    o قارچ
    o کاهو
    o بادمجان
    o ذرت شیرین
    o مارچوبه
    o پاپایا
    o آناناس
    o نخودفرنگی
    o گریپ‌فروت
    o سیب‌زمینی شیرین
    o طالبی

نکاتی که باید در هنگام خرید غذای ارگانیک به آن توجه شود

1- میوه و سبزیجات فصل را تهیه کنید. همیشه حواستان جمع باشد فصل یک میوه و سبزی چه زمانی فرامی‌رسد و آن‌ها را همان زمان تهیه کنید. این گونه هم غذایی تازه تهیه میکنید و هم با فصول مختلف هماهنگ پیش میروید زیرا از قدیم گفتهاند میوهها را باید در فصلی که به صورت طبیعی میرویند، مصرف کرد.
2- همیشه به فروشگاههای مختلف سر بزنید و قیمتها را با هم مقایسه کنید.
3- همیشه به یاد داشته باشید، ارگانیک بودن به معنی سالم بودن نیست. دسرها و اسنکهایی که با مواد ارگانیک تهیه می‌شوند، همچنان دارای مقادیر زیادی از شکر، نمک، چربی و کالری هستند.
4- ارزانترین حالت خرید غذای ارگانیک، تهیه مستقیم آن از کشاورزان است.
5- میوهها و سبزیجاتی که کرم خورده و... هستند، سالم‌تر از بقیه هستند، زیرا در آن‌ها سموم دفع آفات کمتری وجود دارد.

Imagem

مزایای کشاورزی ارگانیک در یک نگاه

Imagem

درست است که بارها به این مسئله اشاره کردهایم که تفاوتی بین مواد غذایی ارگانیک و معمولی وجود ندارد. اما در ادامه به اندک تفاوتی که وجود دارد میپردازیم:
• مواد غذایی ارگانیک دارای سموم دفع آفات کمتری هستند.
• محصولات ارگانیک تازهتر از محصولات معمولی هستند.
• کشاورزی ارگانیک به طبیعت و محیط‌زیست آسیب نمیرساند.
• مواد غذایی ارگانیک به لحظا ژنتیکی دستکاری نمیشوند.

جمع بندی

در این مقاله به معرفی کشاورزی ارگانیک و ویژگیهای مواد غذایی که به این شیوه تولید می‌شوند، پرداختیم. در ابتدا این واژه را تعریف کردیم و سپس باورهای غلط مردم درباره آن‌ها را بررسی کردیم و برایشان دلایلی علمی آوردیم. این شیوه کشاورزی را در مناطق مختلف جهان بررسی کردیم و تأثیرات اقتصادی و محیطزیستی آن را برشمردیم. در نهایت، مشخص شده است غذای ارگانیک به صورت علمی برتری نسبت به غذاهای معمولی ندارد. تنها برتری کشاورزی ارگانیک، آسیب کمتر آن به محیطزیست است. با این حال، باز هم انتخاب با خریداران است و آن‌ها هستند که تأثیر واقعی را بر صنعت کشاورزی ارگانیک و معمولی میگذارند.
البته این نکته را باید در نظر گرفت که در برخی کشورها مانند ایران هیچ کنترلی بر نحوه کشت و پرورش محصولات کشاورزی صورت نمی‌گیرد و کشاورزان زیادی هستند که بدون هیچ محدودیتی از سموم کشاورزی استفاده می‌کنند و دوره منع مصرف (دوره کارنس) را رعایت نمی‌کنند. این نوع تولید محصولات بدون شک محصولاتی ناسالم را تولید خواهد کرد. در واقع چنین محصولاتی در کشورهای توسعه یافته وارد بازار نخواهند شد و حتی در مواردی اجازه کمپوست‌سازی به آن داده نمی‌شود. لذا نباید بین محصولات ناسالم و محصولات معمولی همبستگی را در نظر بگیرید و این دو با هم یکسان نیستند.
در واقع محصولات معمولی محصولاتی هستند که حداقل استانداردهای تولید را که شامل دوره‌های منع مصرف سموم و کودهای شیمیایی هستند، را رعایت کردند و میزان باقیمانده مجازی از مواد شیمیایی را در این محصولات خواهیم داشت.
اما در مورد محصولات کشاورزی و دامی ناسالم، سرطان‌زا بودن آن‌ها در طولانی مدت اثبات شده است. به طور مثال سم دیازینون که در شمال ایران به شدت مصرف می‌شود سبب سرطان ریه خواهد شد. همچنین آلودگی در دزهای بالاتر سبب مسمومیت مصرف‌کنندگان این محصولات می‌شوند.

Imagem

محصولات مرتبط

نظرات

ارسال یک نظر

ارسال یک پاسخ